TOPLUMSAL CİNSİYET ÇALIŞMALARI Dersi Toplumsal Cinsiyet Çalışmalarının Tarihçesi soru detayı:

CEVAP:

Çok dilli ve çok kültürlü Osmanlı protofeminist hareketler içinde Müslüman kadınlar da aktif olarak yer almıştır. Bu dönemde Osmanlı kadın hareketlerinde erkeklerle eşit yurttaş ve insan haklarına sahip olma taleplerinin açıkça dile getirildiği kadın dernekleri fikirlerini yaymak için pek çok gazete ve dergi çıkartılmıştır. Bahsi geçen dergilerde kadının kocasını boşayabilme hakkının sorgulanmasından kılık kıyafete yönelik yasakların eleştirisine, küçük yaşta evlilikleri sorgulayan tartışmalardan çalışma hayatında kadınların var olma mücadelelerine ilişkin pek çok konuya yer verilmiştir.
Osmanlı dönemindeki kadın hareketleri Türk feminist hareketinde protofeminist ve Birinci Dalga Feminizm hareketleri kapsamında ele alınabilir. Bu dönemde özellikle Fransa’da başlayan Sufraje Hareketinin Osmanlı entelektüel kadınlarına etkisi önemli ölçüde gözlenebilmektedir. Ancak Balkan Savaşları, ardından gelen Birinci Dünya Savaşı ve akabinde Milli Mücadele döneminde bu öncü ve özgürlükçü kadın hareketlerinin çoğunun sessizleştiğini bir kısmının ise bağımsızlık ve milliyetçilik ideolojileri gölgesinde oldukça törpülendiğini söylemek mümkündür.