OSMANLI TÜRKÇESİ METİNLERİ II Dersi NESİH YAZISI İLE METİNLER 2: DEFTERLERDEN ÖRNEKLER-II soru detayı:
SORU:
Osmanlı döneminde özellikle sıbyan mektebi muallimleri ve medrese ulemasının anıldığı unvan nedir?
CEVAP:
Hâce: Aslı Farsça olan kelime, Türkçede daha ziyade hoca şeklinde kullanılır. Osmanlı döneminde özellikle sıbyan mektebi muallimleri ve medrese uleması bu unvanla anılmıştır. Ayrıca şehzade muallimlerine de hoca tabir edilirdi. Kelimenin çoğulu, Osmanlı Devleti’nde Farsça aslına uygun olarak hâcegân şeklinde telaffuz edilmiş ve farklı manada kullanılmıştır. Bu şekliyle bürokraside çalışan memurları ve kâtipleri ifade etmekteydi. Hâcegân-ı Dîvân-ı humâyûn denilen bu memurlar, Dîvân-ı humâyûn ve Paşa kapısında bulunan kalem şefleri, maliye ve kapıkulu ocakları kâtipleri, tersane emini, şehremini, darphane emini, teşrifatçı, tophane, baruthane müdür ve nazırlarından ve buna benzer memurlardan oluşmaktaydı.