XIX. YÜZYIL TÜRK EDEBİYATI Dersi XIX. YÜZYIL TÜRK EDEBİYATINA GENEL BİR BAKIŞ soru detayı:
SORU:
Osmanlı sefirleri ve sefaretnamelerinin XVIII. ve XIX yüzyılda Osmanlının Batı’nın kültürel değerleriyle tanışmasına nasıl katkıda bulunmuşlardır?
CEVAP:
Osmanlı sefirleri ve sefaretnameleri, Türk’ün Batı ile bizzat Batılı topraklarda iletişim kurmasının ve gözlem yapıp tecrübe edinmesinin tek yoludur. Yirmisekiz Mehmet Çelebi’nin Paris Sefaretnamesi’nden (1720-1721); Fransa’daki ordu teşkilatı, sanayi tesisleri, ilim ocakları kadar, saray ve bahçeleri, tiyatro ve operaları, balo ve ziyafetleri, insan manzaraları da öğrenilir. Sonraları Moralı Ali Efendi’nin Fransa, Hatti Mustafa ve Ebubekir Ratib Efendilerin Viyana, Ahmet Resmi ve Ahmet Azmi Efendilerin Berlin, Derviş Mehmet Efendi’den başlayarak Petersburg sefaretlerinden gelen raporlar ise, gönderildikleri ülkenin kültürüne ait ayrıntılarla doludur. Bilhassa 1793’te ikamet elçiliklerinin
kurulmasından sonra artık, bir Batılı ülkede yaşayan ve oradan gönderdiği raporlarla Avrupa’yı devletine daha yakından tanıtan yeni bir sefir tipi, bir “kültür elçisi” belirecektir.