CEVAP:

İster Müslüman olsun isterse gayrimüslim, insanlar anlaşmazlıklarını öncelikle mahalledeki din görevlisi ve ileri gelenler, loncalar ya da müftülük gibi müesseseler aracılığı ile anlaşma yoluyla çözmeye (sulh) çalışmaktadır. Belge gerektiren ya da anlaşmayla çözülmesi mümkün olmayan meseleler için ise yine Müslim ya da gayrimüslim olsun başvuru merci yerelde kadı mahkemeleri genelde ise İstanbul’daki Divan olmuştur. Bu işleyişin 19. yüzyılın ikinci yarısına kadar da böyle devam ettiği görülmektedir. Şehirlerin fethi ile başlayan ve yüzyıllarca süren bu ilke ve uygulamalar şüphesiz insanların gündelik hayattaki adalet ve güvenlik ihtiyacını karşılamaktadır.