CEVAP:

Sultan Abdülmecid döneminde sanayileşme çabaları sürdürülerek bir çok fabrika kuruldu; İstanbul, İzmir ve Selânik gibi liman kentleri, ticaretin kalbi konumuna geldi. Başlangıçta söz konusu devlet fabrikalarında ve madenlerde askerlerin çalıştırılması, işçi sınıfının ortaya çıkışını ve gelişmesini geciktirdi. 1850’lerin ikinci yarısından itibaren demir yolu yapımındaki yoğunlaşmaya ve 1855’ten itibaren madencilik alanındaki gelişmelere paralel olarak işçi sayısında hızlı bir artış yaşandı. Böylece Osmanlı toplum yapısında yeni bir sosyal katman olarak işçiler ortaya çıktı.