KENT SOSYOLOJİSİ Dersi Osmanlı Kentleri ve Kentleşme soru detayı:
SORU:
Osmanlıda çarşılar nasıl açıklanabilir?
CEVAP:
Çarşılar bedesten ile hanlar arasında çanakçılar, kalaycılar, demirciler, yorgancılar, bakırcılar gibi pek çok dükkânın bir arada olduğu ve şehrin gündelik ihtiyaçlarını karşılayan perakende sektörünün bulunduğu alanlardır. Şehirlerde bedesten merkezli olarak, bu ticari birimlerin yani han, hamam, çarşı ve ibadethanenin oluşturduğu kısım genel olarak bugün merkezi iş alanları (MİA) diye adlandırılan bölgedir. Bunlara ilaveten bazı büyük şehirlerde daha küçük çarşı-pazarın olduğu ikinci bir ticari bölge olabilmekte ayrıca debbağhane (tabakhane), mumhane, sabunhane, değirmenler gibi şehrin çeperinde bulunan bazı sektörler ile mahallelerde bulunan küçük esnaf dükkânları da ticari hayatın önemli birimleri olarak şehirlerde yerlerini alabilmektedir. Özetle, çarşı ve dükkânlar bir taraftan şehrin iktisadi ihtiyaçlarını karşılayıp şehri başka şehirler ile ticaret ilişkiler çerçevesinde birbirine bağlarken diğer taraftan çok değerli mülklerinden sağlanan gelirleriyle de şehrin alt yapı-üst yapı hizmetlerini sağlayan kurumları beslemişlerdir.