YAŞLILARDA ÇATIŞMA VE STRES YÖNETİMİ II Dersi Yaşlı Yakınları ve Bakıcılarının İyi Oluşları ve İyi Oluşlarını Geliştirici Faktörler soru detayı:
SORU:
Öz Belirleme Kuramı'na göre özerklik kavramını tanımlayarak, türlerini açıklayınız.
CEVAP:
Özerklik ihtiyacı bireyin kendi eylemlerini başlatması, seçim yapması, kendi etkinliklerini kendisinin yönlendirmesi, davranışlarının kontrolünün kendisinde olmasıdır.
Duygusal, davranışsal ve değer özerkliği olmak üzere üç özerklik ihtiyacı olduğu ifade edilmektedir. Duygusal özerklik, bireyin ailesiyle olan ilişkilerindeki yakınlık düzeyine ve kendi ayaklarının üzerinde durmasına odaklanmaktadır.
Davranışsal özerklik kavramıyla, bireyin karar verme süreci ve sonrasındaki bireyin seçimleri vurgulanmaktadır. Değer özerkliği ise bireyin büyüdüğü, yaşadığı çevrenin değerleri ve görüşlerinden bağımsız kendi değerlerini oluşturması ve bunlara göre davranmasını içermektedir (Ryan
ve Lynch, 1989)