ÇAĞDAŞ TÜRK YAZI DİLLERİ I Dersi ÖZBEK TÜRKÇESİ soru detayı:
SORU:
Özbek adının nereden geldiği ile ilgili ortaya atılan fikirler nelerdir?
CEVAP:
Özbek adının 1313-1340 yılları arasında hüküm süren Altın Ordu hükümdarı, Özbek Han’dan geldiği en fazla taraftar bulan görüştür. A. A. Semyanov bu fikirlerin temelsiz olduğunu ileri sürerek “Özbek” adının Ak Ordu döneminde ortaya çıktığını ve hem İran hem de Orta Asya tarihçileri tarafından XIV. ve XV. asırlarda Ak Ordu devletinde Türk-Moğol kabilelerinin tamamı için kullanılan ortak bir ad olduğunu belirtmiştir. H. Vambery’e göre Özbek kelimesinin tam anlamı “kendi kendinin beği, bağımsız, müstakil” demek olup kelime ‘Öz+bek’ şeklindedir. Denis Sinor’a göre Özbek sözü ‘Oğuz+bek’ kelimelerinin birleşmesinden çıkmıştır. Hasan Eren ise bu sözün ‘Özü+berk’ sözünden geldiğini söylemektedir.