SORU: Pakistan’da din ve devlet ilişkileri nasıl şekillenmiştir?
CEVAP: İslam dünyasının en kalabalık nüfus yoğunluğunun bulunduğu Güney ve Güneydoğu Asya İslam ülkelerinde bölgenin siyasi tarihi, bölge nüfusunun dini, kültürel ve etnik yapısından kaynaklanan farklılıkları uzlaştıran yönetim biçimleri ortaya çıkarmıştır. 1947 yılında bağımsızlını kazanan Hindistan demokratik laik bir ülke olduğunu ilan etmesine ve Kongre Partisinin bütün dini ve etnik grupları kucakladıklarını söylemelerine karşın, ülke, din ve mezhep çatışmalarına sahne olmuştur. İlke olarak Pakistan her zaman İslami bir cumhuriyet olarak tanımlanmasına karşın uzun yılar laik bir devlet olarak yönetilmiştir. 1977 yılında askeri bir darbe ile iktidarı ele geçiren General Ziyaü’l Hak ise İslamileştirme programı başlatmıştır. Son dönem Pakistan tarihi, bir taraftan demokrasi ve devletin uygulamaya koyduğu İslami sistem, diğer taraftan da modern ve geleneksel İslami eğilimler arasında yaşanan mücadeleyi yansıtmaktadır.