FİNANSAL EKONOMİ Dersi FİNANSAL ARAÇLAR soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU:

Para piyasası araçlarından repoyu açıklayınız.


CEVAP:

Repo, geçici bir süre fona ihtiyaç duyan kurumların (genellikle bankalar) kurumsal veya bireysel yatırımcıya sabit getirili menkul kıymeti (hazine bonosu, devlet
tahvili vb.) satması ve bu menkul kıymeti gelecekte belli bir tarihte belli bir faiz oranı üzerinden tekrar satın alma taahhüdünü vermesidir. Kısaca repo, bir menkul kıymetin belirli bir vade sonunda geri alınmak şartıyla satılması işlemidir. Borçlar Kanun’una göre repo, kabaca bir satış anlaşması, Bankalar Kanununa göre mevduat ve fon toplama türü, tasarruf sahipleri açısından kısa vadeli bir yatırımdır. Repo işleminde esas itibariyle iki taraftan söz edebiliriz. Bunlardan birincisi menkul kıymeti elinde tutan ve fon ihtiyacı olan taraf, diğeri ise, fon fazlası olan ve menkul kıymeti ödünç karşılığı alan taraftır. Repo işlemleri SPK’dan yetki belgesi almış banka ve aracı kurumlar tarafından gerçekleştirilir (Ülkemizde Bankalar ile bankalar, Bankalar ile aracı kurumlar, Bankalar ile TCMB veya Bankalar ve aracı kurumlarla diğer gerçek ve tüzel kişiler arasında repo işlemleri gerçekleştirilir.).
Repo işlemlerinde vade, menkul kıymetin itfa tarihini aşmamak şartıyla serbestçe belirlenir. Vade sonu işgünü olmalıdır. Hatta günümüzde günlük ya da gecelik
(overnight/ON) olarak bile uygulanabilmektedir. Repo faiz oranı taraşar arasında belirlenir. Repoya konu olan menkul kıymetler borç veren açısından güvence
oluşturur. Teminat vasfı taşıyan bu menkul kıymetler kısa vadeli olabileceği gibi uzun vadeli de olabilir. Ancak genellikle işlem gören menkul kıymetler hazine bonosu, devlet tahvili gibi kalitesi yüksek, riski çok düşük kâğıtlardır. Repo bir menkul kıymete dayandığı için mevduat olarak kabul görmez ve mevduat sigortası
kapsamına da alınmaz. Bu nedenle, repo yaparak fon temin etmek mevduat kabulü ile fon toplamaktan daha ucuz olmaktadır.