VETERİNER LABORATUVAR TEKNİKLERİ VE PRENSİPLERİ Dersi TEMEL LABORATUVAR ALETLERİ soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU: pH elektrot camı nedir?


CEVAP: pH elektrot camının önemli özelliği; H+’nun bu yüzey reaksiyonuna fevkalade selektif olmasıdır. Elektrot; bir plastik veya cam tüp olup, ucunu pH’a hassas cam bir membran kapatmaktadır. Membran genellikle 50 µm kalınlığında olduğundan çok kolay kırılabilir. İndikatör (belirleyici) elektrotun yarı hücre potansiyelinin; solüsyondaki partiküllerin aktivite veya konsantrasyonlarındaki değişikliklere karşı hassas olması gerekir. Diğer elektrot ise referans elektrotudur. Referans elektrotun yarı hücre potansiyelinde değişiklik olmaz. İndikatör elektrot seçici olmalıdır, türe selektifliği önemlidir. AgCl ile kaplanmış gümüş bir telin daldırıldığı 0.1 M HCl solüsyonu içteki Ag/AgCl referans elektrotunu oluşturur ve ampul şeklindedir. Bu internal solüsyon membranın iç yüzeyi ile karşılaşan H+’nunun durağan aktivitesini korur. Koruyucu bir kablo internal Ag tel ile dıştaki pH sayacı arasında elektriksel bağlantıyı sağlar. Camda Na+ hareketi cam membranda elektriksel akımın geçirgenliğini sağlar. Distile su da negatif yüklü oksijen iyon-değişim yeri olarak hizmet görür. Bu pH cevabının temelini oluşturur. Potansiyel pH cevabı 0 ile 14 değerleri arasında sıralanır. Membran yüzeyi bir kaç saat içinde dehidrate olacağından cam membran deiyonize su içine daldırılır. Bu su alımı camın kademeli çözülmesine rehberlik eder. Islatıldığında hidrate olan tabakanın sadece 10-4 nm veya daha az kalınlıkta olduğu saptanmıştır. Elektrot asitle ıslatıldığında Na+ ile H+ yer değiştirir. H+’ne hassas membran terimi; hidrate telde Na+ ile H+ iyon değişimi sonucu gelişen yüzey potansiyeli olarak anlaşılabilir. Elektrot membranı alkali solüsyona daldırıldığında ise membrandaki H+’nu solüsyona doğru hareket eder ve membranda H+ ile Na+ iyon değişimi meydana gelir. İnternal solüsyondaki H+ iyonlarının durağan aktivitesi sabit tutularak iç membran potansiyeli değişmez tutulur. Doğrusal cevap dizisi 2-12 pH değerlerindedir. Özellikle Na+ gibi monovalan katyonlarla etkileşim olduğundan 10’un üzerindeki pH değerlerinde cam elektrotun hassasiyeti azalabilir. Bununla beraber monovalan (tek yüklü) katyonların hidrate tabakaya doğru hareketleri ve girişi yavaştır. 2+ veya 3+ değerlikli multivalan (çok yüklü) katyonlar ise karışıkllığa yol açmazlar.