BESLENMENİN TEMEL İLKELERİ Dersi BESİN ÖGELERİ I (ORGANİK BESİN ÖGELERİ) soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU:

Proteinler molekül yapılarına göre nasıl sınıflandırılır?


CEVAP:

Proteinler molekül yapılarına göre fibröz (ipliksi) veya globüler (küresel) olarak sınıflandırılabilirler. Fibröz (ipliksi) proteinlerin molekülleri, yapısal olarak uzunlamasına duran bir zincire benzer. Bunlar hayvansal dokularda daha çok yapısal görevlere sahiptirler. Deri, saç, kıl veya bağ doku gibi lifli özelliklere sahip oluşumların ana unsurlarıdırlar; dolayısıyla bu tip yapılarda bol miktarda bulunurlar. Keratin, kollajen ve elastin bunlara verilebilecek en bilinen örneklerdir. Keratin, saç, kıl, tırnak gibi keratinize dokularda bulunur. Kollajen, tüm vücutta en bol bulunan proteindir ve yapısal tüm doku ve oluşumlarda yer alır; bir başka deyişle vücudun ana yapı taşıdır; deride, kas dokusunda ve kemikte bolca bulunur. Elastin ise damarlarda, bağ dokularında ve elastikiyet gereken diğer tüm dokularda yer alır. Globüler (küresel) proteinler ise yumaksı bir yapıya sahip polipeptid zinciri veya zincirlerinden oluşmuşlardır. Bunlar yapısal görevlere sahip değildirler, daha bağımsız görevlere ve serbest hareket tarzına sahiptirler. Bunlara verilebilecek en bilinen örnekler ise hemoglobin ve miyoglobindir. Hemoglobin kırmızı kan hücrelerinde yer alır. Kan vasıtasıyla oksijenin taşınmasında, taşıma görevi aktif olarak hemoglobin ile gerçekleştirilir. Taşınan oksijenin kas dokusunda depolanması ise miyoglobin tarafından gerçekleştirilir. Mioglobin, yüksek enerji gerektiren durumlar için oksijeni depolar ve gerektiğinde hücre içindeki enerji santrali olan mitokondriye aktarımını sağlar. Daha çok iskelet ve kalp kasında (çizgili kaslarda) bulunur.