EĞİTİM PSİKOLOJİSİ Dersi BİREYİN GELİŞİMİ soru detayı:
SORU:
Psikomotor gelişim nedir? Hangi dönemlerden oluşmaktadır? Açıklayınız.
CEVAP:
Psikomotor gelişim, fiziksel büyümeye ve merkezi sinir sisteminin gelişimine paralel olarak hareketlerin ya da temelinde hareket olan becerilerin değişimini ve gelişimini ifade eder. Psikomotor gelişim dönemleri; refleksif hareketler dönemi, ilkel hareketler dönemi, temel hareketler dönemi ve özelleşmiş hareketler dönemi şeklinde sınıflandırılır.
Psikomotor gelişim dönemlerinden birincisi, doğum öncesi dönemde başlayıp bir yaşa kadar devam eden refleksif hareketler dönemidir. Yeni doğan bebeklerde merkezi sinir sistemi henüz olgunlaşmadığından refleksler bebekler için doğal korunma mekanizmalarıdır. Bu dönemde ilkel refleksler, duruşa ilişkin refleksler ve yinelenen hareketler ortaya çıkar.
İlkel hareketler dönemi, doğum ile başlayıp iki yaşa kadar süren ve istemli hareketlerin başladığı dönemdir. Bu dönemde denge becerileri, yer değiştirme becerileri ve manipülasyon becerileri gelişim göstermektedir.
İki ile yedi yaş arasındaki psikomotor gelişim dönemine temel hareketler dönemi denir. Bu dönemde kazanılan yer değiştirme becerilerinden bazıları koşma, atlama, sekme ve tırmanma; manipülasyon becerilerinden bazıları ise atma, yakalama ve ayakla vurmadır.
Özelleşmiş hareketler dönemi, yedi yaşta başlayıp 14 yaş sonrasında biten ve temel denge, yer değiştirme ve manipülasyon becerilerinin giderek inceleştiği, birleştirildiği ve titizlikle kullanıldığı bir dönemdir. Özelleşmiş hareketler döneminde ilerleme temel hareket becerilerinin gelişerek olgunlaşmasına bağlıdır. Bu evrede bireyler önceden edindikleri becerileri daha özel amaçlara yönelik kullanmaya başlarlar ve becerilerde daha fazla ustalık kazanırlar.