CEVAP:

Râzî’nin dört ana bölüm halinde planladığı elMuhassal’’de
dört bölüm aşağıdaki gibidir:
• Birinci bölümde önceki kelâmcıların eserlerinde
birinci problem olarak en başta ele aldıkları
bilginin imkânı, edinme yolları ve değeri
meselesini Râzî, bir bakıma filozofların
epistemolojisi konumundaki mantık disiplini
çerçevesinde ele alır. Buna göre birinci
mukaddimede kavramlar/tasavvurât ve
önermeler/tasdîkât, ikinci mukaddimede akıl
yürütme/nazar, üçüncüsünde de kanıt/delil ve
çeşitleri irdelenmiştir.
• İkinci bölümde “bilinenler/ma’lûmat” ana başlığı
altında kelâmcıların ortaya koyduğu varolanyokolan/mevcûd-ma’dûm
ve öncesizsonradan/kadîm-hadis
kavram çiftleri ile
filozofların kullandığı zorunlu-zorunsuz/vâcibmümkin,
birlik-çokluk, sebep-sebepli ve cevheraraz
kavramlarından hareketle varlık sorunu ve
var olanlar incelenir.
• Üçüncü bölüm kelâmın klasik konuları olan
Tanrı’nın varlığı, birliği, sıfatları ve fiilleri ile
bazı metafizik kavramlara ayrılır.
• Dördüncü bölümle hem kelâmcıların hem de
filozofların peygamberlik, vahiy, mucize, ölüm
ötesi hayat ve hilafet meselesine ilişkin görüşleri
tartışılmıştır.