KBRN SAVUNMA VE GÜVENLİK Dersi Halk Sağlığı ve KBRN İlişkisi soru detayı:
SORU:
Radyasyona bağlı yaralanmalara müdahale ederken öncelikli olarak ne yapılır?
CEVAP:
Müdahale eylem planlarında ilk basamak; personelin radyasyondan korunması için olay yerinin değerlendirilmesi ve kontrollü sıcak, ılık ve soğuk alanların oluşturulmasıdır. Belirlenen alanların olay yerine göre mesafeleri 30 ile 400 metre arasında değişebilir. Triyaj sırasında yaralılar olay yerinden hızla uzaklaştırılmalıdır. Ayrıca dışarıdan bulaş olabileceği düşünülen yaralıların kıyafetlerinin çıkartılması hem yaralının hem de sağlık çalışanlarının olası radyasyon maruziyetini azaltır. Yaralıdan nazal sürüntü gibi biyolojik örnekler alınmalıdır. Yabancı cisimler, radyoaktif materyal olarak değerlendirilmelidir. Önce yaralar, daha sonra sağlam cilt dekontamine edilmelidir. Triyaj öncelikli olarak travma veya yanığa yönelik yapılmalıdır. Kanaması olan bir yaralıda radyasyon hasarı değil travmaya bağlı kan kaybı daha önce değerlendirilmelidir. Termal yanıklar ve mekanik travma ölümlerin çoğundan sorumludur. Bu nedenle yaralının ihtiyacına göre genel cerrahi, hematoloji, enfeksiyon hastalıkları, ortopedi, plastik cerrahi ve yoğun bakım servisleri de müdahalede rol alabilir. Bulaşın devam etmesini engellemek ve sağlık çalışanlarını korumak için yaralar uygun şekilde kapatılarak yaralıya ılık sabunlu duş aldırılmalıdır. İçsel bulaş durumunda, oral/nazofarengeal (ağız/geniz yoluyla) aspirasyon, mide lavajı, laksatifler, hidrasyon ve diürezin sağlanması, potasyum iyodür, amonyum klorid, dietilen triamin penta asetat (DTPA), sodyum bikarbonat, prusya mavisi, alüminyum içeren anti asitler, baryum sülfat kullanılabilir.