HUKUK TARİHİ Dersi OSMANLI CEZA, VAKIF VE VERGİ HUKUKU soru detayı:
SORU:
Raiyet Rüsûmu nedir?
CEVAP:
Vergi mükellefi halka raiyet denilmiştir. Devletin verdiği çeşitli hizmetlerin karşılığında alınan vergilere rüsûm adı verilir. Rüsûm resmin çoğuludur. Raiyet rüsumu Osmanlı devletinde çiftçinin sipahiye ödediği vergilerdir. Çift, bennâk, ispenç, çiftbozan, değirmen, ağnâm ve duhan resimleri gibi bir kısmı harac-ı muvazzaf sayılır ve şer’î vergilere dâhildir. Raiyet rüsumunun ikinci kısmına bâd-ı hevâ vergileri denir ki işte bunlar örfî vergilerdir. Gerdek resmi de denilen resm-i arûs bunlardan biridir. Bir diğeri cerime ya da resm-i cürm ü cinayet denilen ehl-i örfün kendi bölgesinde işlenen suçların cezalarının infazı karşılığında aldığı rüsumdur. Bir diğeri de çiftlik tapusu ya da tapu resmidir. Tımar topraklarında ev inşa edenlerden alınır.