CEVAP:

Balkanlardaki Slavları Osmanlı Devleti’ne karşı
kışkırtmak isteyen Rusya için esasen Balkan Slavlarında
Fransız İhtilali’nden çok önceleri mevcut olan Panslavizm
düşüncesi önemli bir gerekçe olmuştur. Çar II. Aleksandr
Dönemi’nden itibaren Rus siyasetinde etkili olmaya
başlayan Panslavizm’in siyasi alandaki en önemli
temsilcisi, İstanbul’da elçi olarak göreve 1864 yılında
başlayan General Nikolay Pavloviç Ignatiyev’dir.
Ignatiev’in daha İstanbul’a gelmeden önce Fiark Masası
Müdürlüğü yaptığı dönemde başlıca üç amacı vardı.
Bunlar, 1856 Paris Antlaşması’nda yer alan Rusya’nın
Karadeniz’de donanma bulundurma yasağının
kaldırılması, İstanbul ve Boğazlarda Rus nüfuzunun
sağlanması ve Balkanlar’daki bütün Slavların Rusya’nın
nüfuzuna sokulmasıdır. Bu amaçlar doğrultusunda
çalışmalarına başlayan Ignatiyev, İstanbul’daki elçiliği,
Panslavizm’in propaganda ve casusluk merkezi olarak
kullanmıştır. Türklerin Avrupa ve Asya’dan atılması
düşüncesini hâkim kılmak amacıyla yürütülen Panslavist
propaganda gerçekten de işe yaramış, Balkan milletlerinin
isyanlarının (Hersek ve Bulgar isyanları gibi)
hazırlanmasında olduğu gibi Balkan Savaşlarının
çıkmasında da önemli bir etken olmuştur. Rusya’nın
faaliyetleri propaganda ile sınırlı kalmamış, Balkanlara,
Rusya’dan çok sayıda subay, silah ve para gönderilmiştir.
Ayrıca çeşitli Rus şehirlerinde Bulgar, Sırp ve
Karadağlılar Türklere karşı eğitilmeye başlanmıştır.