MALİYET MUHASEBESİ Dersi SAFHA MALİYETİ SİSTEMİ soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU: Safha maliyeti sistemi ile sipariş maliyeti sistemi karşılaştırıldıklarında aralarındaki farklılıklar nasıl açıklanabilir?


CEVAP: • Sipariş maliyeti sisteminde birbirinden farklı mamul ya da hizmetler iş partileri şeklinde üretilirken, safha maliyeti sisteminde türdeş ya da birbirine çok benzeyen mamuller kesintisiz ve seri olarak büyük miktarlarda ve yığın olarak üretilmektedir. • Sipariş maliyeti sisteminde üretim maliyetleri siparişlerde toplanırken safha maliyeti sisteminde ise safhalarda toplanmaktadır. • Sipariş maliyeti sisteminde üretim maliyetleri; “sipariş maliyeti kartı”nda toplanırken safha maliyeti sisteminde ise “üretim maliyeti raporu”nda toplanmaktadır. • Sipariş maliyeti sisteminde bir üretim bölümünden diğerine maliyet transferi yapılmazken, safha maliyeti sisteminde bir safhada tamamlanan birimler daha sonraki işlemler için bir sonraki safhaya devredilir. Bu birimlere önceki safhadan yüklenen toplam maliyetler “önceki safhadan devralınan maliyet” olarak ifade edilmektedir. • Safha maliyeti sisteminde dönem sonu yarı mamullerin tamamlanma derecelerine göre kaç tamamlanmış mamule eşit olabileceği belirlenir ve bunlara “eş değer birim” adı verilir. Sipariş maliyeti sisteminde ise bütün maliyetler her bir sipariş için ayrı ayrı belirlendiğinden böyle bir işleme gereksinim duyulmamaktadır. • Safha maliyeti sisteminde birim maliyetler dönem sonlarında hesaplanırken sipariş maliyeti sisteminde sipariş maliyetinin hesaplanabilmesi için siparişlere ilişkin tüm maliyetlerin hesaplanmış olması ve üretimin tamamlanmış olması gerekmektedir. • Safha maliyeti sisteminde maliyet raporları safhalar dikkate alınarak hazırlanırken, sipariş maliyeti sisteminde ise safhalar bazında bir raporlamaya gereksinim duyulmamaktadır. • Safha maliyeti sistemi, özellikle fiili maliyet sistemine dayalı olarak uygulandığında, maliyetlerin ancak dönem sonlarında hesaplanabilmesi nedeniyle raporlamada gecikmeler yaşanabilir. • Sipariş maliyeti sisteminde “151 YARI MAMULLER-ÜRETİM HESABI”nın yardımcı hesapları siparişler olurken, safha maliyeti sisteminde ise yardımcı hesapları safhalar oluşturmaktadır.