CEVAP:

Örfi hukuk zaman içinde ihtiyaçlara göre ortaya çıkmıştır. Bilhassa şer’i hukukun ayrıntılı olarak hükümler koymadığı kamu hukuku sahası dediğimiz devlet yönetimiyle ilgili hususlarda ortaya çıkan boşlukları doldurmak için başvurulan bir yol olmuştur. İdare, ceza, vergi, toprak ve vakıf hukuku sahasında zaman zaman örfi kurallar bu sebeplerle konulmuştur. Osmanlı padişahları İslam hukukunun düzenlemiş olduğu alanlarda yeni bir kural koymamaya özellikle özen göstermişlerdir. Bu alanlarda bir kural koydukları vakit maksatları İslam hukukunun herhangi bir kuralını kaldırmak değil, düzeni sağlama amacına yönelik olmuştur. Örnek olarak Osmanlı Devletinde nikahların kadılar tarafından yahut da kadıların verdiği izinle -ki buna izinname denir- imamlarca kıyılması şeklindeki düzenleme zikredilebilir. Örfi hukuk ile şer’i hukuk birbirine karşıt, birbiriyle yarışan iki ayrı hukuk sistemi değildir. Padişahın İslam hukukuna göre, ihtiyaç halinde ve İslam hukukunun boş bıraktığı sahalarda zaten kural koyma yetkisi vardır. Başka bir deyişle padişah örfi bir kural koyarken, aslında İslam hukukundan aldığı bir yetkiyi kullanmaktaydı. Öyleyse mevcut hukuk sisteminden aldığı bir yetkiyi kullanmakta olup, o sistemi zedeleyecek herhangi bir tavır içinde değildir.