FİNANSAL EKONOMİ Dersi FİNANSAL ARAÇLAR soru detayı:
SORU:
Sermaye piyasası araçlarından tahvilleri açıklayınız.
CEVAP:
TTK’ya göre tahvilin tanımı,”anonim şirketlerin ödünç para bulmak için itibari kıymetleri eşit ve ibareleri aynı olmak üzere çıkardıkları borç senetleri” şeklindedir.
Tanımdan anlaşılacağı gibi tahvil çıkarma yetkisi sadece anonim şirketlere verilmiştir. Şahıs şirketleri ve gerçek kişiler tahvil çıkarmak suretiyle finansal piyasalardan fon temin edemezler. Ancak, anonim şirketlerden farklı olarak bazı kamu tüzel kişilerin özel yasalarla tahvil çıkarma hakları olabilmektedir. Bu bağlamda ülkemizde bazı Kamu İktisadi Teşebbüslerine anonim şirket olmasalar bile tahvil çıkarma yetkisi tanınmıştır.
Tahvil, yatırımcısına sabit getiri sağlayan uzun vadeli bir menkul değerdir. Tahvil, ihraç edene (satan) fon sağlarken, yatırımcıya anapara ve faiz getirisi hakkı kazandırır. Tahviller halka arz edilerek veya halka arz edilmeden satılabilir. Kamu borçlanma aracı dışındaki tahvillerin ihraç ve halka arz için SPK’a kaydettirilmesi
gereklidir. Tahvili elinde bulunduran tahvili ihraç eden firmanın uzun vadeli alacaklısıdır. Ancak tahvil yatırımcısı, firmanın varlıkları üzerinde alacağından başka bir hakka sahip değildir. Örneğin firma yönetimine katılamaz. Bununla birlikte, firmanın brüt kârından öncelikle tahvil sahiplerinin faizleri ödenir. Tahvil sahibi ile
firma arasındaki ilişki vade sonunda biter. Tahvil sahibi firmanın kâr ve zararına katılmaz. Firma zarar bile etse vadesinde tahvilin anapara ve faizi hamiline ödenir.
Tahvillerin vadesi 2 yıldan az olmamak üzere serbestçe belirlenir. Vade başlangıç tarihi belirlenirken, satış süresinin son günü vade başlangıç tarihi kabul edilir. Tahvilin anaparası vadesinde defaten ödenir. Faiz ödemeleri 3, 6 ayda bir ya da yılda bir defada kuponlara bağlı olarak yapılabilir.