MUHASEBE VE HUKUK Dersi Denetim soru detayı:
SORU:
Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemelerine göre
bağımsız denetimi açıklayınız.
CEVAP:
Menkul kıymetlerini halka arz etmiş olan
ortaklıklar için bağımsız dış denetim uygulamalarına
ilişkin düzenlemeler incelendiğinde, bu şirketler için
bağımsız dış denetimin 1987 yılında SPK tarafından
yayınlanan “Sermaye Piyasasındaki Bağımsız Dış
Denetleme Hakkında Yönetmelik” ile 1989 yılından
itibaren zorunlu hale getirildiği ve bu uygulamanın
hükümlerinin 1996 yılında yayınlanan Seri: X No:16 sayılı
“Sermaye Piyasasında Bağımsız Denetim Hakkında
Tebliğ” ile genişletilmiş olduğu görülmektedir.
SPK’ya tabi halka açık şirketlerin bağımsız denetimine
ilişkin son düzenleme 12 Haziran 2006 tarihinde
yapılmıştır. Bu tarihte yayınlanmış olan Seri:X No:22
sayılı “Sermaye Piyasasında Bağımsız Denetim
Standartları Hakkında Tebliğ” ile uyulması gereken
denetim standartları ilgili tarih itibariyle Uluslararası
Denetim Standartları ile uyumlu hale getirilmiştir. Bu
tebliğ IFAC bünyesinde IAASB tarafından yayınlanmış
olan Uluslararası Denetim Standartları ile Uluslarası
İnceleme Sözleşmeleri Standartları Türkçe’ye çevrilerek
hazırlanmış, ancak Türkiye’deki denetim şirketlerinin
çalışma esasları ve yetkilendirilmesine ilişkin bölüm SPK
tarafından eklenmiştir. 2006 yılından sonra Uluslararası
Denetim Standartları ve Uluslararası İnceleme
Sözleşmeleri Standartlarında yapılan değişiklikler bu
tebliğe henüz yansıtılmamıştır.
İlgili tebliğ’in hükümleri uyarınca sermaye piyasası
hükümlerine tabi şirketlerin finansal tablolarının bağımsız
denetiminde görevlendirilecek herhangi bir bağımsız
denetim kuruluşunun öncelikle SPK’ya başvurarak bu
faaliyeti yerine getirebilecek yeterlilikte olduğuna ilişkin
yetki belgesi alması gerekmektedir. Bu yetkiyi
alabilmeleri ise denetim şirketinin, yöneticilerinin ve
istihdam ettikleri bağımsız denetçilerin bir takım
özelliklere sahip olması gerekmektedir.