METAFİZİK Dersi TÜMELLERE İLİŞKİN KAVRAMCI VE ADCI KURAMLAR soru detayı:

CEVAP:

Sıkı adcılık kuramı’nda kabul edilen tek temel ontolojik kategori, “somut nesne” kategorisi olup, temel ontolojik ilişki yoktur. Bu kuramda, “Ahmet insandır”, “Ahmet kumraldır”, “Ahmet koşuyor” ve “Bu karanfil pembedir” gibi yalın sağduyusal bilgi ileten özne-yüklem önermeleri temel önermelerdir. Genel olarak, öznesi somut nesne gösteren, yüklemi ise yalnız somut nesnelere uygulanabilen özne-yüklem önermelerine temel önerme diyoruz. Sıkı adcılıkta, doğru olan temel önermelerin metafizik açıklamaya gereksinmesi olmadığı için, bu önermelerin kendileri metafizikçe temel önermelerdir.
Öte yandan, sıkı adcılar, “Çalışkanlık bir erdemdir” ve “Kırmızı bir renktir” gibi temel önerme olmayan önermeleri, metafizikçe temel saydıkları önermelere, yani temel önermelere, dönüştürmek zorundadırlar. Bir temel-olmayan önerme, bir temel önermeye dönüştürülebiliyorsa, böyle bir önermeye indirgenebilir özneyüklem önermesi, metafizikçe temel olan bir önermeye dönüştürülebilmesi olanaksız ise, bu önermeye indirgenemez özne-yüklem önermesi diyeceğiz.