TANZİMAT DÖNEMİ TÜRK EDEBİYATI I Dersi Tanzimat Dönemi’nde Eleştiri soru detayı:

CEVAP:

Şinasi, Tercümân-ı Ahvâl Mukaddimesi’nde toplumsal yaşam içinde kanuni yükümlülüklerle sorumlu olan halkın kendi vatanının menfaatine ilişkin fikirleri açıklamasını bir hak olarak görür. Bunun için de medeni milletlerin politika gazetelerinin örnek gösterilebileceğini dile getirir. İç ve dış politikadan seçilmiş olayların ve diğer yararlı konuların halka duyurulması için de Tercümân-ı Ahvâl gazetesini aracı olarak nitelendirir. Bu noktada dil bahsine yer veren Şinasi, düşünceleri anlatma işlevi gören sözün bir “Tanrı hediyesi” olduğunu ve bu nedenle “umum halkın kolaylıkla anlayabileceği” bir dille bu gazeteyi çıkardıklarını vurgular. Osmanlı ülkesinde yaşayan gayrimüslim unsurların serbest bir biçimde gazete
çıkardıklarını “millet-i hâkime”nin ise gayriresmî bir gazete çıkarmak için herhangi bir çaba sarf etmediğini dile getirerek kendisinden önceki Osmanlı aydınlarını eleştirir.