RADYO VE TELEVİZYON PROGRAMCILIĞININ TEMEL KAVRAMLARI Dersi Televizyonda Program Yönetmek soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU:

Sinematografi nedir, açıklayınız.


CEVAP:

Yunanca kökenli bir sözcük olan sinematografi hareketle yazı yazma anlamına gelir, film yapım süreçlerinde düşüncelerin, hareketlerin, duyguların ya da ifadelerin görsel anlatım yöntemlerine dönüştürme sürecidir (Brown, 2005).
“Sinematografi bir dildir ve içinde objektif, kompozisyon, görsel tasarım, aydınlatma, görüntü düzenleme, süreklilik, hareket ve bakış açılarına ait alt dilleri vardır. Bu dili öğrenmek ise hiç bitmeyen ve hayat boyu süren büyüleyici bir çalışmadır” (Brown, 2005; ix).
Sinematografi ya da televizyonun anlatım öğeleri yazılı metinlerin görsel işitsel anlatımlara dönüştürülmesi ve bu anlatımlarla belirli işlevlerin yerine getirilmesi anlamına gelir. Foss (2012) anlatımın işlevlerini ise altı maddede sıralar:
• Gerçekçi işlev
• Dramatik işlev
• Tematik işlev
• Lirik işlev
• Güldürü işlevi
• İlgisiz, tasarlanmamış ve olmayan işlev

Bu işlevler doğrultusunda anlatım öğeleri desenlenir ve anlatım öğeleri bu işlevler ışığında bir araya getirilir. Gerçekçi işlev; izleyicinin gerçeklik algısını derinleştirir ve yapımın inanılırlığını arttırır. Dramatik işlev; kişilerin çatışmalar karşısında nasıl hareket ettikleri, ilişkilerini nasıl düzenledikleri, istek ve taleplerini nasıl yapılandırdıkları ve seçimlerini nasıl yatıkları ile ilişkilidir, izleyiciye kurmaca bir dünya sunar. Tematik işlev; belirli olaylar, olgular ya da durumlar karşısında yorum yapan, belirli bir bakış açısı getiren, ne gördüğümüzden çok ne anlatmak istediği üzerine yoğunlaşan işlevsel özelliktir.
Lirik işlev; görüntüsel bir anlatım amacı doğrultusunda oluşturduğu atmosfer sayesinde izleyicide belirli duygular oluşturabilme işlevidir. Güldürü işlevi; adı üstünde izleyici güldürmeyi amaçlayan işlevsel özelliktir, temel hedef izleyicinin filme gülmesi değil, film ile birlikte gülmesini sağlamaktır. İlgisiz işlev
ise; bitmiş bir yapımda, yapımcı ya da yönetmenin denetleyemeyeceği şeylerin bütünüdür, zaten adı üstünde filmin de böyle bir işlevi yoktur. Örneğin, iki ülke arasındaki savaşı anlatan bir filmin bir sahnesinin toplum tarafından çok beğenilip, savaş karşıtı bir anlam yüklemesinden dolayı, filmin ana temasından koparılıp bir “savaş karşıtı film” olarak algılanması, ilgisiz ve tasarlanmamış işlevler arasında gösterilebilir.