İNSAN BEDEN YAPISI VE FİZYOLOJİSİ Dersi Solunum Fizyolojisi soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU:

Solunum merkezini etkileyen etkenler nelerdir?


CEVAP:

1. Beynimizin korteksi solunum merkezine sinirler göndererek gönüllü olarak solunumu ayarlamamıza izin verir. Kısa bir süreliğine de olsa isteyerek solunum hızlandırıp veya yavaşlatabilir hatta tutabiliriz. Bir süre sonra bedende karbondioksit birikeceğinden solunum otomatik olarak tekrar başlar.
2. Herhangi bir nedenden eğer solunum yolları ve akciğerler havayla fazla dolup gerilecek olursa akciğerdeki gerilme reseptörleri bu bilgiyi alıp solunum merkezine götürür ve daha fazla soluk almayı durdurur. Bu olaya şişme refleksi denir ve akciğerlerin fazla şişerek patlamasını önler.
3. Aort, şah damarı ve medullada bulunan ve kandaki CO2 miktarını algılayan kemoreseptörler vardır. Bedendeki karbondioksit düzeyi normalin üstüne çıkarsa, kemoreseptörler çalışarak bilgiyi solunum merkezine taşırlar. Fazla karbondioksitten kurtulmak için solunum hızlanır. Artmış CO2 ve karbondioksitin çözünmesiyle oluşan hidrojen miktarı (pH) solunum hızını etkileyen en güçlü uyaranlardır.
4. Bedende azalan O2 düzeyi de aynı bölgelerdeki kemoreseptörler tarafından algılanarak solunumun hızını artırırlar. Karbondioksitten sonra gelen en güçlü uyaran oksijen azlığıdır.
5. Aort ve şah damarında basınç reseptörleri de vardır. Bunlar kan basıncını tarayarak solunum merkezine bildirirler. Kan basıncı düşerse solunumu hızlandırır, kan basıncı yükselirse solunumu yavaşlatır.
6. Hastalıkla ateş çıkması ve egzersizde olduğu gibi beden ısısı artacak olursa solunum hızının artmasına neden olur.
7. Ani ve çok güçlü ağrı solunumu aniden durdurabilir. Yalnız uzun süren ağrılar solunumu hızlandırır.
8. Yutak veya gırtlağın kimyasal maddeler veya dokunmayla uyarılması solunumu hemen durdurabilir fakat arkasından hemen öksürük başlayarak solunumu tekrar başlatabilir.
9. Anüsteki sfinkteri genişletmek solunumu hızlandırabilir. Çok acil durumlarda bazen bu yöntem uygulanarak hayat kurtarılabilir.