SORU: Standart dil ile ağızlar arasında sesbirimler açısından farklar nelerdir?
CEVAP: Kapalı e adıyla bilinen e sesi standart dilde sesbirim değildir, yani anlam farkı yaratmaz. Bunun için alfabede ayrı bir işaret de bulunmaz, e sesinin i-e arasında yer alan bütün alt sesbirimleri aynı harfle gösterilir. Standart dilde el organ, el yabancı sözcükleri aynı biçimde yazılır ve farklı söylenseler de eşsesli kabul edilirler. Standart Türkçe konuşuru için iki ses aynıdır. Ağızlarda ise, ilki açık e dediğimiz a sesine daha yakın bir sesle, ikincisi de kapalı e dediğimiz i sesine daha yakın bir sesle söylenir. Azeri Türkçesinde bu iki ses anlam ayırıcıdır, sesbirimdir ve alfabede iki ayrı harfle gösterilir. Ağızlarda ve Azeri Türkçesindeki durum eski Türkçeye ait bir özelliktir. Kapalı e sesi Azeri Türkçesi gibi kimi Türk dillerinde sesbirim olarak korunurken, diğerlerinde i veya e seslerine değişmiştir. Standart Türkiye Türkçesinde ise bu açıdan tutarlılık yoktur. Kapalı e sesi bazı sözcüklerde i, bazılarında e olmuştur.
