MAKRO İKTİSAT Dersi TÜKETİM, TASARRUF VE YATIRIM soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU: Stok yatırımları nelerdir? Açıklayınız.


CEVAP: Stok değişmeleri toplam yatırımların en küçük ancak en çok dalgalanan türüdür. Yıldan yıla çok değişmekle birlikte ortalama olarak GSYİH’nın %1’ini pek aşmayan stok değişmeleri diğer yatırım türlerinin aksine bazı yıllarda pozitif bazı yıllarda da negatif değerler almaktadır. Tipik bir durgunluk döneminde hasıladaki daralmanın yaklaşık yarısı stok yatırımlarındaki azalmadan kaynaklanmaktadır. Stok yatırımları ekonomik dalgalanmalar esnasında toplam talebin diğer bileşenlerine göre daha büyük oynamalar gösterir. Stoklar durgunluk dönemlerinde azalırken ekonomi canlandıkça artmaktadır. Stok yatırımlarının en ilginç yönü arzulanan ve arzulanmayan yatırım ayrımında kendini gösterir. Stok yatırımları iki durumda yüksek olabilir. Birisi, satışların beklenmedik şekilde düşmesi ve firmaların satılmamış stokları raflarında zorunlu olarak bekletmesidir ki bu sayede arzulanmayan stok yatırımları oluşur. İkincisi, stok yatırımları firmalar fazla stok tutmak istediği için yüksek olabilir. Bu iki durumun toplam talebin davranışı açısından ima ettiği hayli farklı sonuçlar vardır. Arzulanmayan stok yatırımlarının ülke çapında artması toplam talebin beklenmedik şekilde düşmesinin sonucudur. Diğer yandan planlanan (arzulanan) stok yatırımlarının yükselmesi, satışların artmakta olduğu yani toplam talebin yükseldiği bir durumu yansıtabilir.