LOJİSTİK PLANLAMA VE MODELLEME Dersi Tedarik Zinciri Yönetimi: Kavramlar ve Uygulamalar soru detayı:
SORU:
Stoklar üretim süreçlerine göre kaça ayrılır?
CEVAP:
Üretim süreçlerine göre beş farklı stok sınıfı bulunur. Stok çeşitleri hammadde ve yarı mamuller, üretim sürecinde olan malzemeler, nihai ürünler, dağıtım stoku, bakım onarım ve işletme parçaları malzemelerdir. (Keskin, 2015)
Hammadde ve Yarı Mamuller; Tüm üretim sürecinin ilk aşaması olan temin süreçlerini destekleyen işletmelerdeki stok yöneticileri, hammadde ve yarı mamulleri üretimin aksamamasını sağlayacak ve ürünün maliyetini minimize edecek şekilde temin etmeye çalışırlar. Bu nedenle toplam üretim sürecinin bu bölümünde işletmenin stok yönetiminin ilgilendiği stok biçimi hammadde ve yarı mamullerdir.
Üretim sürecinde olan malzemeler; tüm üretim sürecinin ikinci aşaması olan imalat sürecindeki malzemelerdir. İmalat sürecinde birbirini tamamlayan demonte malzemeler dâhil olmak üzere, nihai ürünü oluşturan tüm ürünlerin oluşturduğu stoktur.
Nihai ürünler; Bu sınıftaki işletme stoku, perakendecilere, toptancılara veya doğrudan müşterilere teslime hazır üretim süreci tamamlanmış ürünlerdir. Müşterisini bekleyen ürünler olduklarından genelde işletmenin kontrolündeki depolarda veya üretim tesislerinde olurlar.
Dağıtım stoku; ‘Dağıtım Lojistiği’ olarak ifade edilen süreçte, tedarik zincirlerini yönetenlerin müşteriye en kısa sürede ve en ekonomik usulle ulaştırmaya çalıştığı ürünlerden oluşan işletme stokudur. Bu sınıftaki stok, müşteriye olası en yakın konumda tutulmaya çalışılır. Ayrıca müşterinin yasalardan aldığı haklar doğrultusunda geri iade ettiği ve ters lojistiğin konusu olan iade ürünler de bu sınıfta ele alınır. Bakım Onarım ve
İşletme Parçaları (MRO/Maintenance, Repair an Operating Supplies): Nihai ürünlerin üretim sürecinde kullanılmayan, ancak üretim süreçlerinde kullanılan her türlü makine ve teçhizatın bakım ve onarımı için kullanılan ürünlerden oluşan stoktur.