OSMANLI TARİHİ (1566-1789) Dersi DEVLET OTORİTESİNİN YENİDEN TESİSİ VE ISLAHATLAR (1623-1656) soru detayı:
SORU:
Sultan İbrahim'in ruhi dengesini sarsan olaylar nelerdir?
CEVAP:
Tahta geçtiğinde 25 yaşında olan İbrahim’in şehzadelik yılları Osmanlı sarayının en karışık dönemine rastlar. Babasının genç yaşta vefatından sonra padişah olan amcası Mustafa’nın aklî dengesizliğinin beraberinde getirdiği bunalım yılları, ağabeyi II. Osman’ın tahttan indirilip feci şekilde katli, diğer ağabeyi IV. Murad’ın saltanatının ilk on yılında karşı karşıya kaldığı sıkıntılar ve idareyi tam anlamıyla ele aldıktan sonra da başvurduğu son derece sert ve kanlı tedbirler, daha çocukluk ve gençlik döneminde iç dünyasını derinden etkiledi. Bu zor yıllarda şahit olduğu hadiseler, karşı karşıya kaldığı ölüm tehlikesi Şehzade İbrahim’in ruhî dengesini sarstı. Özellikle IV. Murad’ın saltanatı sırasında kardeşleri Bâyezid ve Süleyman’ı boğdurması (1635), ardından Bağdad Seferi’ne çıkarken hayatta kalan ana-baba bir, iki kardeşinden Kasım’ı idam ettirmesiyle (I637) sıranın kendisine geleceği endişesi sinirlerinin daha da bozulmasına yol açtı. IV. Murad’ın ölüm döşeğinde iken hanedanın hayatta kalan tek erkek üyesi olan İbrahim’i öldürtmek için Şeyhülislâm Zekeriyazâde Yahya Efendi’den fetva aldığı, ancak Kösem Sultan’ın bunu önlediği rivayet edilmiştir.