TEMEL SÜRÜ SAĞLIĞI YÖNETİMİ Dersi ÇİFTLİK HAYVANLARI YETİŞTİRİCİLİĞİNDE BAKIM, YÖNETİM VE SAĞLIK soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU:

Süt ineği yetiştiriciliğinde performans değerleri yıllar içerisinde nasıl bir değişim göstermiştir?


CEVAP:

Tüm dünyada işletme büyüklükleri ve süt verimi giderek arttığı halde üreme parametreleri giderek gerilemiştir. Örneğin; 1974-1999 yılları arasında Amerika Birleşik Devletlerinde işletme büyüklüğü % 64 (işletme başına ortalama hayvan sayısı 112 den 184’e), inek başına süt verimi % 31 (6600 kg dan 8600 kg’a) artarken, aynı zaman aralığında doğumdan gebeliğe kadar geçen süre %27 artmış (127 günden 161 güne), ilk tohumlama da gebe kalma oranı %41 (% 54 ten % 32 ye) düşmüştür. Günümüzde özellikle süt ineği yetiştiriciliğinde, yüksek süt verimine rağmen hayvanların döl verimi parametreleri giderek gerilemektedir. Yani inekleri gebe bırakabilmek her geçen yıl daha da zorlaşmakta, her bir gebelik dolayısıyla da her bir buzağı daha pahalıya mal olmaktadır. Süt ineği yetiştiriciliğinde uzun yıllar boyunca daha çok süt verimi dikkate alınmıştır. Damızlık seçiminde süt verimine önem verilmiş, diğer özellikler (üreme performansı, ayak hastalıklarına yatkınlık vb.) ya hiç önemsenmemiş ya da süt verimi yüksek hayvanlardan yavru alabilmek uğruna görmezden gelinmiştir. Zaman içinde süt verimi yönünde yapılan seleksiyon çalışmaları istendiği gibi yüksek süt verimli hayvanlar elde edilmesini sağlarken, bazı özelliklerde de istenmeyen gerilemelere neden olmuştur. Yüksek süt verimli hayvanlar hem çevresel şartlara hem de hastalıklara karşı eskiye oranla artık daha hassastırlar. Ortaya çıkan bu tür sorunlar günümüzde damızlık hayvan seçiminde dikkate alınan kriterlerin değişmesine neden olmuştur. Günümüzde kimi gelişmiş ülkelerde süt verimi damızlık hayvan seçiminde artık önceliğini yitirmiş durumdadır. Yetiştiriciler, yüksek süt verimli ama meme, ayak ya da üreme ile ilgili pek çok sorunu olan, sık sık tedaviye ihtiyaç duyan kısa ömürlü inekler yerine; daha düşük süt verimli ancak hastalıklara karşı daha dirençli, tedavi giderleri düşük ve daha uzun ömürlü hayvanları tercih etmektedirler.