BALIK YETİŞTİRİCİLİĞİ Dersi Temel Su Kalite Parametreleri soru detayı:
SORU:
Suyun pH’ı nasıldır?
CEVAP:
pH derecesi genellikle sudaki hidrojen (H+) iyonları konsantrasyonunu ifade eder. pH asitlik ve baziklik ile ilgili bir kavramdır. Hidrojen iyonlarının yoğunluğunun artması pH’ın düşmesine, azalması ise pH’ın yükselmesine neden olur. Bir çözeltinin hidrojen derişimini artıran bileşiklere asit, azaltan bileşiklere ise baz adı verilir. Buna göre bir pH cetveli oluşturulmuştur. Bu cetvele göre, pH dereceleri 0-14 aralığında değişiklik gösterir. Asidik özellikli sularda pH değerleri 0-7 aralığındadır ve H+ iyonları derişimi hidroksil (OH-) iyonları derişiminden daha fazladır. Bazik karakterli sularda ise pH 7-14 aralığındadır ve OH- iyonları H+ iyonlarından daha fazladır. Saf suyun H+ iyonları konsantrasyonu OH- iyonları konsantrasyonuna eşittir ve pH derecesi 7’dir.
Doğal suların pH değerleri 4<pH<9 arasında değişir. Genellikle balık yetiştiriciliği için pH değerlerinin 7-8 arasında olması istenir. Sucul sistemde hidrojen iyonu konsantrasyonlarındaki artış balıklarda vücut tuzlarının kaybına ve çözünmüş oksijen alınımının zorlaşmasına neden olur. Örneğin pH değerleri 4’ün altına düştüğü zaman birçok balık türünde ölüm gözlenebilir. pH, sudaki karbondioksit miktarına bağlı olmakla birlikte karbondioksit yükseldikçe düşmekte, düştükçe yükselmektedir. Dolayısıyla yaz mevsimlerinde karbondioksit sıcak sularda daha az çözüleceğinden pH yüksek olmakta kış mevsiminde ise düşmektedir. Fazla bitkisel organizma bulunduran göl ve havuzlarda geceleri solunum olayından dolayı karbondioksit artacağı için pH düşmekte, aksine gündüzleri ise yükselmektedir. Bundan dolayı üretim uygulamalarında bu duruma dikkat edilmelidir.
Doğal sulardaki pH değişimleri fotosentez, solunum, sucul sistemdeki kalker içeren canlılar, asit yağmurları, buharlaşma, atık sular gibi olaylar sonucunda değişiklik göstermektedir.