BALIK YETİŞTİRİCİLİĞİ Dersi Temel Su Kalite Parametreleri soru detayı:
SORU:
Suyun sıcaklık özelliği nedir?
CEVAP:
Sıcaklık, sucul canlıların büyüme ve gelişme süreçlerini etkileyen en önemli çevresel faktörlerden biridir. Özellikle su ürünleri yetiştiriciliğinde sıcaklık, balıkların hassasiyetini etkileyerek sucul sistemdeki kimyasallara karşı duyarlılığını etkilemektedir. Doğal ortamdaki sularda günlük sıcaklık 5°C’ye kadar değişim gösterebilir. Balıklar soğukkanlı hayvanlardır ve vücut sıcaklıkları yaşadıkları suyun sıcaklığıyla aynıdır. Sıcaklık değiştikçe balığın fizyolojik aktiviteleri de değişir.
Sıcaklık değişimiyle vücut sıcaklığının da değişmesi ve balığın bu şartlarda yaşantısını sürdürmesi temel olarak enzim aktiviteleriyle ilgilidir. Belli bir sıcaklıkta optimum etki yapan enzim, sıcaklık değiştikçe bu değişime uygun optimum etki yapacak enzimle yer değiştirir. Yani sıcaklık değişimlerine paralel olarak fizyolojik olaylarla ilgili enzimler de değişmektedir. Bu değişim zaman alır. Bundan dolayı balık sıcaklığı farklı olan suya transfer edileceği zaman mutlaka aklimasyona (alıştırma) tabi tutulmalıdır. Kabul edilebilir maksimum sıcaklık değişim oranları türler arasında farklılık göstermektedir. Örneğin bir ılık su balığı, düşük sıcaklıklara soğuk su balıklarından daha uzun zamanda alışabilir. Dolayısıyla aklimasyon periyotlarının belirlenmesinde su ürünleri yetiştiricilik uygulamalarında balığın doğal ortamda tercih ettiği sıcaklığın bilinmesi önemlidir. Genel bir kural olarak sıcaklık değişimi günlük 5°C’yi geçmemelidir. Çünkü doğal ortamda balığın kalabileceği maksimum sıcaklık değişikliği yaklaşık 5°C’dir. Balıklar için, kabul edilebilir sıcaklıklar aklimasyonda günlük 3°C’yi geçmemelidir.
Su sıcaklığı başta, çözünmüş oksijen ihtiyacı olmak üzere diğer su kalite parametrelerinin birbirleriyle olan etkileşimini etkiler. Sıcaklık arttıkça sudaki çözünmüş oksijen miktarı azalmaktadır. Bu durum balıkların daha fazla hareket hâlinde olarak solungaçlarından daha fazla çözünmüş oksijeni geçirmek için hızlı hareket etmelerini sağlar. Böyle bir durum balıkların sudaki toksik maddelere daha fazla maruz kalmasına sebep olmaktadır.