SORU:
Tüketim kültürünün temel özellikleri nelerdir?
CEVAP:
- Tüketim kültürü tüketmenin kültürüdür. Sürekli yeni ürünlerin geliştirilmesi, ürünlerin fonksiyonel ve psikolojik açıdan kullanım ömürlerinin kısalması, tek kullanımlık olarak tasarlanması, elde bulunan kullanılabilir ürünlerin elden çıkartılmasına neden olmaktadır. Bu durum hem talep artışını hızlandırmakta hem de tüketicilerin tatmin düzeylerinin daha yükseğe çıkarılmasına neden olmaktadır.
- Tüketim kültürü, pazar ekonomisinin var olduğu toplumların kültürüdür. Ürün ve tüketim kültüründe tüketim evrensel ve kişisel olmayan bir nitelik taşır. Bu nitelik tüketim kültürünün kitlesel tüketim ile özdeşleşmesinden kaynaklanır. Endüstri devrimi öncesinde tüketim belirli bir sınıfın yapabileceği bir eylem iken, endüstri devrimi sonrasında ortaya çıkan kitlesel üretim ile birlikte üretilen ürünler ısmarlama olmadığından her yerdeki bireyler tarafından tüketilir hale gelmiştir.
- Tüketim kültürü; özgürlük, özel yaşam ve özel seçimler ile özdeşleştirilen bir kavramdır. Bir tüketici olmak seçim yapma, ne istediğine ve paranı nasıl harcayacağına karar vermek demektir.
- Tüketim kültürü toplumda kimlik ve statünün belirlenmesi ve gösterilmesi anlamında ayrıcalıklı bir ortamı sağlar. Feodal toplumlarda sınıf ve statü kavramları geçişkenliği olmayan ve değişmez yapılar iken, tüketim kültürünün var olduğu post- geleneksel toplumlarda sosyal kimlik bireyler tarafından oluşturulmalıdır. Statü ve kimlik bireye önceden verilmiş ya da edinilmiş özellikler değildir. Sosyal kimlik tüketim kültüründe tüketimin bir fonksiyonu olarak görülür. Tüketim ürünleri sosyal görüntümüzün, yaşam biçimimizin ve sosyal gruplarımızın oluşmasında önemli bir role sahiptir.
- Tüketim kültürü; işaretler, anlamlar, imajlar ve görseller ile dalgalanıp durur. Tüketim kültürünün var olduğu toplumlarda reklamlar, mağaza düzenlemeleri, teşhir ve tanzim, ürünlerin ambalajları ve tasarımları aracılığıyla ürünler hakkında görsel ve işitsel mesajlar sunulur.
- Tüketim kültürü tüketici gereksinimlerinin ilke olarak sınırsız ve doyurulamaz olduğu düşüncesine dayalıdır. Pek çok kültürde ihtiyaçların doyurulamaz olma olasılığı, sosyal ya da ahlaki bir hastalığı işaret ederken, tüketim kültüründe bireylerin sınırsız ihtiyaçlara sahip olabileceği ilkesi, bu kültür içinde yaşayanlar için olağan kabul edilir ve genel olarak sosyo- ekonomik ilerleme için gerekli bir durum olarak görülür.