OSMANLI TARİHİ (1566-1789) Dersi BÜYÜK BUHRAN (1593-1623) soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU:

Tahta çıkmada “ekber ve erşed” olarak anılacak yeni bir sistem ne zaman ve nasıl başlamıştır?


CEVAP:

Yeni dönemin ilk hükümdarı, sancağa çıkmamış ilk sultan olan I. Ahmed 1603’te tahta geçtiğinde, kendisi dışında hanedanın tek erkek mensubu kardeşi Şehzâde Mustafa’ydı. Padişahın henüz çocuğu yoktu ve olup olmayacağının anlaşılması için zamana ihtiyaç vardı. İlk defa bir padişah çocuğu olmadan tahta çıkmıştı. Şehzâde Mustafa’nın öldürülmesi ve padişahın kısır çıkması durumunda hanedan sona erebilirdi. Bu yüzden yeni padişah, daha önceki uygulamaların aksine, kardeşinin yaşamasına izin vermek zorunda kaldı. I. Ahmed, yeni oğulları dünyaya geldikten sonra kardeşini öldürmek istediyse de devlet adamları buna izin vermediler. I. Ahmed’in 22 Kasım 1617’de genç yaşta ani ölümüyle Osmanlı veraset usulünde bir ilk yaşandı. Devlet adamları, ölen padişahın oğlu Şehzâde Osman’ı değil de hanedanın en büyük erkek ferdi olan I. Ahmed’in kardeşi Mustafa’yı tahta çıkardılar. Tahta çıkmada “ekber ve erşed” olarak anılacak yeni bir sistem başladı.