SORU: Tek heceli Türkçe sözcükler için neler söylenebilir?
CEVAP: Türkiye Türkçesinde sadece yarın ve yad el deyimi içindeki yad yabancı sözcüklerinde uzunluk korunmuş, geri kalanlarda kısalmış, kısalırken seslik izler bırakmışlardır. Bunlardan biri de ötümlüleşmedir. Bir grup tek heceli sözcükte eklenme olmadan da söz sonundaki ünsüz ötümlüdür. Bunun nedeni ünlülerinin Ana Türkçe döneminde uzun olmasıdır. Buna karşılık benzer hece yapısında olan ancak ünlüsü Ana Türkçede kısa olan tek heceli sözcüklerde söz sonundaki ünsüzler ötümsüz kalır. Ana Türkçede ünlüsü uzun olan çok sayıda tek heceli sözcük ise söz sonunda ötümsüz ünsüz bulundurur; ancak bu ünsüz, ünlüyle başlayan bir ek gelmesi durumunda ötümlüleşir. Tek heceli sözcüklerin sonundaki ünsüzlerin eklenmede ötümlüleşmesi uzun ünlülerin bıraktığı seslik izlerdir: Bir kısım sözcükte ise ötümlüleşme gerçekleşmez, çünkü bu sözcüklerin ünlüleri Ana Türkçede kısadır.
