KLASİK MANTIK Dersi MANTIK KURALLARI VE UYGULAMALAR soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU: Tikel ve tekil evetleme önermeleri nedir açıklayınız.


CEVAP: Tikel evetleme önermesi bileşenlerden en az birinin doğru olduğunu iddia eder. Fakat diğer bileşenin ya da bileşenlerin de doğru olabileceği iddiasını da içerir. Dolayısıyla bir tikel evetleme önermesi bileşenlerinden hiçbiri doğru olmazsa yanlıştır. Tikel evetleme ekleminin Türkçedeki tipik karşılığı veya’’dır. Tekil evetleme önermeleri de tikel evetleme önermeleri gibi, bileşenlerden en az birinin doğru olduğunu iddia eder. Fakat tikel evetleme önermeleri bileşenlerden her ikisinin de doğru olma ihtimalini dışta bırakmazken, tekil evetleme önermeleri bileşenlerden en çok birinin doğru olabileceği iddiasını da içerir. Başka deyişle, tikel evetleme önermesi bileşenlerden en az birinin doğru olduğunu iddia ettiği halde, tekil evetleme önermesi, bileşenlerden en az ve en çok -yani sadece ve sadece- birisinin doğru olduğunu iddia eder. Dolayısıyla bir tekil evetleme önermesi bileşenlerinden ikisi de yanlış veya ikisi de doğru ise yanlıştır. Tekil evetleme ekleminin Türkçedeki tipik karşılığı ya ... ya da ...’’ eklemidir. Fakat bağlama göre gerek veya gerekse ya ... ya da ... eklemleri tikel evetleme olarak da tekil evetleme olarak da yorumlanabilir. Örneğin, Okulun bahçesi kare veya dikdörtgen şeklindedir. dediğimizde, bir şekil hem kare hem dikdörtgen şeklinde olamayacağından bunu tekil evetleme önermesi şeklinde yorumlamak doğru olur. Fakat bu eklemler, tekil evetleme eklemi anlamında kullanıldığında yanına parantez içinde ikisi birlikte değil ifadesini eklemek anlamı netleştirin.