DAVRANIŞ BİLİMLERİ II Dersi Öğrenme Psikolojisi soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU:

Tolman’ın en önemli çalışması olarak bilinen gizil öğrenmeyi açıklayınız.


CEVAP:

Bu deneyde iki kontrol ve bir deney grubu oluşturan fareler, değişik pekiştirme durumlarında gözlenmiştir. Birinci kontrol grubu, labirentin çıkışına her ulaştığında yiyecek bulmuş, diğer kontrol grubu ise hiçbir zaman yiyecek bulmamıştır. Deney grubundakiler, 11 gün hiç yiyecek almadıkları hâlde 11. günde labirent çıkışında yiyecek bulmuşlardır. Bu aşamada çıkışa en hızlı ulaşanlar ödül alan birinci gruptur. Ancak 11. gün ödül alan deney grubunun, sonraki denemelerde hep ödül alan grupla aynı sürede çıkışa ulaştığı ve ortalama hata sayısının onlardan farklı olmadığı saptanmıştır. Şu hâlde fareler aslında labirentin bilişsel haritasını oluşturmuşlar, ama ödül almadıkları için davranışı sergilemede acele etmemişlerdir. Gizil olarak öğrenilen labirentin çıkış yolundan hatasız ve hızlı yürümek, ancak yiyeceğin güdülemesiyle performansa dönüştürülmüştür. Özetle ödül, öğrenme üzerinde doğrudan etkili değildir. Sadece öğrenilmiş davranışın hızını ve sıklığını etkiler. Gizil öğrenme, performansa dönüştürülmemiş bir öğrenmedir. Birey, çevreyi amaç ve beklentileri doğrultusunda değerlendirir ve gerekiyorsa bir davranış gerçekleşir.