SORU: Tommaso Campanella kimdir ve toplumsal ütopyalar alanındaki önemi nedir? Açıklayınız.
CEVAP: Tommaso Campanella (1568-1639), Güney İtalya’da doğdu ve küçük yaşlarda Dominiken mezhebine girdi. Erken yaşlardan itibaren Aristoteles muhalifi oldu. Bernardino Telesius’un empirizmine bağlandı ve bilginin temelde duyum olduğunu ve her şeyin doğası bakımından duyuma sahip olduğunu öne sürdü. Ona göre, felsefi bilgi ve her türden bilim, yalnızca duyumun farklı biçimleridir. Doğa aynı zamanda Tanrının bir görünümüdür. İnanç ise bir bilgi biçimidir. Aristotelesçiliğe ve resmi kilise öğretilerine karşı aldığı düşmanca tavır ve devlet yapısının değiştirilmesi konusundaki görüşleri nedeniyle yargılanmış, 27 yılını hapislerde geçirmiş, yine de düşünce ve inançlarından ödün vermemiştir. Campanella, Güneş Ülkesi isimli eserinde parçanın bütünü, bütünün parçayı tamamladığı politik bir birlik düzeninden bahseder. Bu eserde özel mülkiyet ve kazanç anlayışı yoktur. Tüm kazanımlar devlete ait ve herkesindir. Vatandaşlar arasındaki tek ayrım bilgi düzeyi bakımındandır. En bilge kişi ülkeyi yönetmelidir. Bu bilge kişini yardımcıları; • Güç, • Sevgi ve • Akıl adlarını taşır. Bilim çok önemlidir. Tembellik en büyük değersizliktir. Yasal eşitlik ilkesi üzerine kurulmuş sınıfsız bir toplum modeli önerir. More’dan yaklaşık yüzyıl sonra yazan Campanella’nın ütopyasında bilime More’dan daha çok değer vermesi, bilimin Rönesansın ilerleyen dönemlerinde giderek artan önemine işaret eder.
