CEVAP:

Toplumun mutlak, önceden verili, otomatik olarak gerçekleşen, doğadan gelen bir örgütlenme biçimi olmadığıdır. Tam
tersine toplum yaşamı, yahut toplumsal örgütleniş
biçimi, önündeki sorunları aşabilmek için insanın
sonradan geliştirdiği bir çözüm biçimi olarak karşımıza çıkmıştır. Başka bir ifadeyle toplum yaşamı,
insanlığın gelişiminin bir aşamasıdır.
Toplum yaşamının insanlığın başlangıcına
kadar geriye uzanması, bu örgütleniş biçiminin
mutlak ve verili olduğu izlenimini doğurmaktadır.
Sözkonusu örgütleniş biçiminin tarihin başlangıcından itibaren görülmesi onun otomatik şekilde
gerçekleşen mutlak bir olay olduğunu göstermediği gibi, tersine insanların ilk ilişkilerinde önlerine
çıkan sorunlarını kendi başlarına çözemedikleri ve
çözümü toplum yaşamına geçmekte buldukları anlamına gelmektedir.
İnsan başlangıçta kendi yaşamını sürdürmek,
korunmak ve beslenmek gibi sorunlarını çözmek
için doğa ile ilişki içindedir. Bu ilk ve temel sorunlar önünde insan, doğrudan ve anında ilişkilerle,
kendiliğinden gerçekleşecek bir çözüme sahip değildir. Bu durumda doğa ile zorunlu ve kesintisiz
bir ilişkiye girilmesi sözkonusu olmaktadır. Ancak
insanın, doğa ile olan bu ilişkisinde yeterli ve gerekli donanıma sahip olmaması sorunlarla karşılaşmasına yolaçacaktır.

Toplum yaşamı doğanın bir ürünü olmaktan
uzaktır. Toplum yaşamı, doğaya karşı insanın çözümüdür. Bu nedenle toplum yaşamı bütün insanlığa
yaygın olmuş ama buna karşın büyük farklılıklar
ve çeşitlilik göstermiştir. Toplum yaşamı doğadan
gelen ve otomatik olarak kendiliğinden gerçekleşen
bir olay olsa idi, yeryüzündeki bütün toplumların
aynı özellikleri göstermesi gerekirdi. Afrika’da ya da
Avrupa’da toplumların farklılığı Afrika ve Avrupa
insanının doğasındaki farklılıklarla açıklanamaz.
Ama karşılaşılan sorunların, bu sorunlara koşulların elverdiği olanaklarla bulunan çözümlerin farklılığıyla Afrika ve Avrupa’da görülen toplumların taşıdıkları farklılıkları bize açıklayabilecektir.