TOPLUMSAL TABAKALAŞMA VE EŞİTSİZLİK Dersi TOPLUMSAL SINIFLAR: KURAMSAL KAPSAM VE METODOLOJİK YAKLAŞIMLAR soru detayı:
SORU:
Toplumsal sınıf kavramını açıklayan görüşler nelerdir?
CEVAP:
Toplumsal sınıf çalışmaları, sosyolojik bilgi birikimi içinde tartışmasız bir ağırlığa sahiptir. 19’uncu ve 20’nci yüzyılın sosyoloji birikimi bakımından tümüyle geçerli olan bu saptamayı günümüze kadar uzatmak, zorlama bir değerlendirme olarak görülebilir. Zira günümüzün ana-akım sosyoloji yaklaşımları sanayi sonrası toplum çözümlemesinde sınıf kavramının açıklayıcı gücünün zayıfladığı görüşündedir. Bu tartışmalı görüşün geçerli olması şu iki koşulun kabulüne bağlıdır: İlk olarak toplumu oluşturan ilişki örüntüleri içinde, toplumsal üretim ilişkisinin önemsizleşmiş olması gerekir. İkinci olarak, bir toplumu tanımlamak için toplumsal üretimin sektörel dağılımına bakmanın yeterli görülmesi de gerekir. Oysa ne üretim faaliyeti toplumsal etkileşimin ana aksı olmaktan çıkmıştır ne de üretimin kapitalist niteliği sektör ağırlıklarından daha önemsizdir. Öte yandan sınıf çalışmalarının sosyolojik bilgi birikimi içindeki önemi salt sınıf temelli toplum çözümlemesini önemseyen yaklaşımlardan kaynaklanıyor değildir; aksine ‘toplumu anlamak bakımından sınıf ilişkilerinin analitik önemi yoktur’ şeklinde görüşler ileri süren yaklaşımlar da sınıf sosyolojisi içinde önemli bir yere sahiptir.