SORU: Türkiye’de işçi ve işveren ilişkileri ilk kez ne zaman kanunlaşmıştır? Bu kanun neleri kapsamaktadır?
CEVAP: Türkiye’de işçi ve işveren ilişkileri somut olarak ilk kez 1936 tarihli İş Kanunu ile tanımlanmıştır. Ancak, bu kanuna göre, işçi tanımı fikir emeğiyle çalışanları kapsamamasından dolayı, basın çalışanları kanun dışında kalmıştır. İşçilerin örgütlenmesi ise, tek bir dernek altında mümkün kılınmıştır. 1938 tarihli Dernekler Kanunu’nun 9. Maddesi, Aile, cemaat, ırk, cins ve sınıf esasına veya adına dayanan cemiyetler kurulamaz hükmü ise, sendika kurmayı engellemiştir. Basın çalışanlarını korumaya yönelik bu dönemdeki en önemli gelişme, 5953 sayılı Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştıranlar Arasındaki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanunun temelini oluşturan 1938 tarihli, 5311 sayılı Basın Birliği Kanunu dur. Bu kanun kapsamında; fikir işçisi tanımı yapılır, kimlerin gazetecilik mesleğini yapabileceği belirlenir, yazılı anlaşma şartı getirilir, kıdem tazminatı ve iş feshine yönelik maddeler konulur, gazetecilerin staj sürelerini düzenleyici maddeler eklenir, gazetecilerin izin hakkı düzenlenir. Kısacası, gazetecilerin lehine hükümler getirilerek, fikir işçilerinin korunmasına yönelik yasal önlemler alınmaya çalışılmıştır.