TEMEL ZOOTEKNİ Dersi Dünya ve Türkiye Hayvancılığına Genel Bakış soru detayı:
SORU:
Türkiye'de hayvancılıkla ilgili süt üretimi nasıldır?
CEVAP:
Türkiye’de yıllara göre toplam süt üretimi, toplam süt üretiminde hayvan türlerinin payları ve birim hayvan başına düşen laktasyon süt verimleri Tablo 1.8’de verilmiştir. Tablo incelendiğinde görüleceği gibi yıllar itibariyle hayvan sayılarında azalmaya bağlı olarak sağılan hayvan sayılarında da azalma meydana gelmiştir. Buna rağmen toplam süt veriminde bir azalma meydana gelmemiş aksine 1990 yılına göre 2012’de % 69.5’lik bir artış olmuştur. Bu durum hayvan başına süt verim düzeyinin artması ile açıklanabilir. Özellikle inek başına bir laktasyon periyodunda elde edilen süt verimlerinde yıllar itibariyle iki kat artışlar olmuştur. Ancak bu gelinen nokta (2940 kg) gelişmiş ülkelerde yetiştirilen hayvanlardan elde edilen rakamlara (5000-7000 kg) göre halen düşük bir seviyededir.
Türkiye’de Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre 2012 yılı itibariyle toplam 17.354 milyon ton süt üretilmiştir. Bu üretimin içinde hayvan türlerinin payları; inekler için 15.978 milyon ton, koyunlar için 1.007 milyon ton, keçiler için 369 bin ton ve mandalar için 47 bin ton süt olarak bulunmuştur. Sığırlardan elde edilen sütün toplam süt üretimi içindeki payı yıllar itibariyle yükselmiştir. Bu pay 1990 yılında % 84 iken 2012’de % 92’ye yükselmiştir. Koyun sütü üretimi ve toplam süt içindeki payı yıllar itibarı ile azalmış, 1990’da % 11’lik bir paya sahipken bu oran 2012 yılında % 6’ya gerilemiştir. Buna rağmen Türkiye koyun sütü üretiminde dünyada ikinci ve Avrupa’da birinci sırada yer almaktadır. Son yıllarda keçi sütü ve ürünlerine olan talep ile süt keçi yetiştiriciliği de teşvik kapsamına alınmıştır. Bu bağlamda gerek keçi sayısında artış meydana gelmiş ve gerekse keçi sütü üretiminde artışlar meydana gelmiştir. Türkiye, Dünya Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) 2012 yılı verilerine göre, süt üretimi bakımından dünyada onuncu sırada ve Avrupa Birliği ülkeleri arasında ise üçüncü sırada yer almaktadır.