ÇAĞDAŞ TÜRK DÜNYASI Dersi TÜRKMENİSTAN CUMHURİYETİ soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU:

Türkmenistan-Rusya ilişkisini kısaca açıklayınız.


CEVAP:

Rusya Federasyonu ile ikili ilişkileri sancılı süreçlerden geçmektedir. Türkmenistan, 2008 Ağustos ayındaki Rusya-Gürcistan savaşına olumsuz bakmış ve Rusya’nın Gürcistan’a yönelik askerî eylemlerini desteklemeyen bir tavır sergilemiştir. Rusya-Türkmenistan arasındaki ilişkilerin yoğunlaştığı temel alan yakıt ve enerjidir. Moskova, Türkmenistan’ın askerî-siyasi anlamda ABD, NATO ve Türkiye ile ilişkilerini güçlendirmesini, doğalgaz boru hattının Batı’ya açılmasını baltalayan dış politika stratejisi geliştirmektedir. Türkmenistan’ı doğalgaz konusunda kendisine bağımlı tutmak için Orta Asya-Merkez Boru Hattı’nı modernize etmeyi, Hazar Kıyısı Doğalgaz Boru Hattı projesini bir an evvel bitirip, ülkedeki doğalgaz alımı tekelini korumak istemektedir.Türkmenistan doğalgaz ihracatı konusunda sadece Rusya’ya bağımlı olmak istememektedir. G. Berdimuhammedov, 2009 yılında dönemin Rusya Devlet Başkanı Dmitriy Medvedev ile yaptığı görüşmede, kendi doğalgaz boru hatlarını çeşitlendirme konusundaki isteğini teyit etmiştir. Genel olarak Aşkabat’ın Rusya’ya karşı temel baskı enstrümanları daha çok doğalgaz boru hatları üzerinden gerçekleşmektedir. Bunların başında Batı’ya yönelen Nabucco ve Çin’e yönelen Türkmenistan-Çin Boru Hattı gelmektedir. Ayrıca anlaşmaya varılan ve Afganistan ile Pakistan üzerinden Hindistan’a bağlanacak olan TAP‹ (Türkmenistan-Afganistan-Pakistan-Hindistan) boru hattı projesi de bu çerçevede değerlendirilebilir. Bu boru hatları ile Türkmenistan, Rusya’ya olan bağımlılığı azaltmayı ve doğal olarak çoklu boru hatları stratejisini hayata geçirmeyi istemektedir.