ÇAĞDAŞ TÜRK DÜNYASI Dersi TÜRKMENİSTAN CUMHURİYETİ soru detayı:

CEVAP:

Bağımsızlığını ilan eden Türkmenistan’ı ilk tanıyan ülke Türkiye Cumhuriyeti olmuştur. Bunu göz önünde bulunduran Türkmen yetkililer diplomatik plakalarında 01’i Türkiye’ye uygun görmüşlerdir. Türkiye ile Türkmenistan arasındaki diplomatik ilişkiler 1992 yılı başında kurulmuş ve bu tarihten sonra ülkeler arasında kültür, eğitim ve ekonomik alanlarda işbirliği gelişmeye başlamıştır. Eğitim alanındaki işbirliğinin temelleri Şubat 1992’da atılmış, 1996’da yapılan ek protokolle bu işbirliğinin gelişimi teyit edilmiştir. Türkiye 1990’ların ilk yıllarında Büyük Öğrenci Projesi’ni hayata geçirmiştir. Bu projenin temel amacı Orta Asya’dan 10 bin öğrenci okutarak, Türkiye ve Orta Asya arasında kültürel bağları sağlamaktır. Türkmenistan-Türkiye ilişkilerini ekonomik açıdan analiz edecek olursak, bu ilişkilerin 2007 yılından başlayarak “Bir millet, iki devlet” ilkesine uygun olarak ivme kazandığına tanık olmaktayız. Her iki tarafın yüksek devlet görevlilerinin ziyaretleri bu ilişkileri olumlu etkilemiştir. Son beş yılda Cumhurbaşkanı Abdullah Gül dört, Başbakan Tayyip Erdoğan ise iki kez Türkmenistan’a gitmiş, Türkmenistan Devlet Başkanı Berdimuhammedov ise ikisi 2012 yılı içinde olmak üzere beş kez Türkiye’yi ziyaret etmiştir. Türkiye ile Türkmenistan arasındaki ticari ilişkiler, özellikle müteahhitlik alanında 2008 yılında hızlı bir artış göstermiştir. 2011 yılında ticaret hacmi 1,7 milyar dolar seviyesine ulaşmıştır. İnşaat alanında büyük oranda Türkiye kökenli malzemelerin kullanılması, Türkiye’den yapılan ihracatı artırmıştır. Piyasada Türk mallarının kalitesi nedeniyle artan talebe bağlı olarak giyim ve gıda sektöründe mal hareketleri de artmıştır. Ayrıca, bavul ticareti olarak adlandırılan yolcu beraberi ticarette de büyük bir yoğunluk gözlemlenmektedir. Türkmenistan, yatırım ortamının henüz yeterince gelişmemiş olmasına rağmen Türkiye’nin doğrudan yatırımlarının Orta Asya’da en fazla gittiği ülkelerin başında gelmektedir. Türk firmaları, Türkmenistan’a genellikle ortak girişim kurarak girmektedirler. Ülkede özelleştirmenin yaygın olmaması nedeniyle yerel ortaklar genellikle bir kamu kuruluşu olmaktadır. Türkmenistan’da gerçekleştirilen Türk sermayeli yatırımlar yaklaşık olarak 1,5 milyar dolar tutarındadır. Türk firmaları, özellikle inşaat ve tekstil alanında büyük projelere imza atmış, kurdukları modern tekstil tesisleri ile Türkmenistan’daki tekstil sanayisinin temelini oluşturmuşlardır.