İKTİSADİ KALKINMA Dersi Gelişmekte Olan Ülkelerde Kalkınmanın Finansmanı Sorunu soru detayı:
SORU:
Ülkelerin yabancı ülkelere hibe ve dış yardımlar yapmasının arkasındaki motivasyon nedir?
CEVAP:
Yardım ve hibelerin bir kısmı “insani” amaçla yapılırken bir kısmı da farklı amaçlarla yapılmaktadır. Örneğin Soğuk Savaş döneminde kapitalist ülkeler kendi aralarında ve/veya etki alanlarına almak istedikleri ülkelere yardım yaparken sosyalist-komünist ülkeler ise kendi bloklarında yer alan ülkelere ve/veya yine etki alanlarına sokmak istedikleri ülkelere yardım ederlerdi. Bazı ülkeler ve uluslararası kuruluşlar, yardım yaptıkları ülkenin ekonomik (ve hatta siyasi, ideolojik, askeri ve sosyal) yapısını çıkarları doğrultusunda şekillendirebilmek için “koşullu” yardımlar yaparlar ve karşılarındaki ülkenin kendi istekleri doğrultusunda dönüşmesini isterler. Kimi durumlarda hibe ve yardım yapmak yerine o ülkelerin kendi güçlerini kullanmasını teşvik etmek isteyen görüş sahipleri veya karar alıcılar da çıkabilmektedir. “Balık vermek yerine balık tutmayı öğretmek” şeklinde özetlenebilecek bu yaklaşıma göre varlıklı ülkeler tarafından geri kalmış ülkelerle ticaret yapmak, teknoloji geliştirmelerine yardım etmek, eğitim imkanları sağlamak gibi destekler, bu ülkelerin kendi öz güçlerini harekete geçirmeyi sağlayabilir.