CEVAP:

Osmanlı İmparatorluğu zamanında serbest bölgenin kurulmasına ilişkin çeşitli hazırlıklar yapılsa da faaliyetler başarı ile sonuçlanamamıştır. Cumhuriyetin ilanından sonra İstanbul Belediye sınırları içinde bir serbest bölge oluşturulması için 1927 yılında “1132 sayılı Serbest Mıntıka Hakkında Kanun” çıkarılmış fakat kanun dünya ekonomik krizi gibi sebeplerle uygulama alanı bulamamıştır. Kanunun tek uygulaması 1927 yılında Amerikan Ford Motor Şirketi ile yapılan anlaşma olmuş fakat şirket dünya ekonomik buhranını gerekçe göstererek 1936 yılında faaliyetlerine son vermiştir. Bu uygulamadan sonuç alınamayınca 1946 yılında Şark halıları ve kilimlerinin Türkiye’de depolanması amacıyla İstanbul Eminönü’nde Antrepo açılmış fakat girişim sonuçsuz kalmıştır. 1953 yılında 6209 sayılı Serbest Bölge Kanunu çıkarılmış, 1927 yılındaki kanunla hükümete sadece İstanbul’da serbest bölge kurma yetkisi verilirken, 6209 sayılı kanun hükümete istediği alanda serbest bölge kurma hakkını vermiştir. Kanunla İskenderuapılan yeni bir düzenlemeyle uygulama sonlandırılmıştır. 1960 yılındaki bir serbest bölge kurulduysa da bölge aktif bir şekilde çalıştırılamamış. Beş Yıllık Kalkınma Planı’nda serbest bölgeler yeniden gündeme gelse de uygulanan ithal ikameci politikalar yüzünden bu konuda önemli adımlar atılamamış ve uzunca yıllar boyunca konu gündeme gelmemiştir.