MALİYE POLİTİKASI Dersi İRADİ POLİTİKALAR VE OTOMATİK İSTİKRAR SAĞLAYICILAR soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU:

Uygulama gecikmesi hangi süreçte yaşanan gecikmedir ve bu gecikmenin temel sebepleri nelerdir?


CEVAP:

Uygulama gecikmesi, bir maliye politikası paketi için harekete geçme anı ile bu paketin uygulamaya başlanması arasındaki gecikmedir. Maliye politikasındaki değişiklikler genellikle yasal ve iradi kararlar gerektirir. Örneğin, vergilerin yasallığı ilkesi çerçevesinde yeni bir verginin konulması veya bir verginin ortadan kaldırılması ancak yasa ile mümkün olabilir. Yasama süreci ise zaman alır. Tasarı olarak hazırlanan bir yasanın kamuoyunda tartışılması, meclise gelmesi ve öncelikle ilgili komisyonlarda görüşülmesi, ardından Meclis Genel Kurulu’nda tartışılarak yasalaşması, Cumhurbaşkanı tarafından onaylanarak Resmi Gazete’de yayınlanması, Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından uygulamaya ilişkin hazırlıkların yapılması ve uygulanmaya başlanması zaman alan bir süreçtir. Bu yüzden, bazen uygulamada ortaya çıkacak gecikmelerin azaltılması için yürütmeye bazı yetkiler verilir. Gelir vergisi dilimlerinin enflasyona uyarlanması ve katma değer vergisi oranının arttırılması veya düşürülmesine ilişkin bazı yetkilerin Cumhurbaşkanlığı’na verilmesi buna örnek olarak verilebilir. Kamu harcamalarına ilişkin alınacak iradi kararlar daha da zor olabilir. Örneğin, enflasyonist bir dönemde personel giderlerinin düşürülmek istenmesi ciddi zorluklarla karşılaşabilir. Halen çalışan kamu görevlilerinin ücretlerinin düşürülmesi bazı yasal engellere takılabileceği gibi, ciddi tepkilerle de karşılaşabilir. Çalışan sayısının sınırlı tutularak kalitesinin arttırılması ise bazı kurumsal düzenlemeler gerektirir ve uzun zaman alır. Uygulamada bazı yatırımların durdurulması ya da cari harcamalarda bir ölçüde tasarrufa gidilmesi ise daha az zorlukla yapılabilir.