ÇAĞDAŞ TÜRK YAZI DİLLERİ II Dersi UYGUR TÜRKÇESİ soru detayı:

CEVAP:

1. İşaret Sıfatları: Uygur Türkçesinde asıl işaret sıfatları bu, şu ve u (o)’dur. Bunlardan başka, yine bu sıfatların meydana getirdiği bazı birleşik şekillerde işaret sıfatı olarak kullanılır: avu (işte o), eşu - aşu (işte şu, bu), mavu (işte bu, bu), munu (işte bu, bu), muşu (işte şu, şu), uşbu (işbu, bu).
2. Sayı Sıfatları:
   • Asıl Sayı Sıfatları: Küçük ses değişiklikleri dışında Türkiye Türkçesi ile aynıdır.
   • Sıra Sayı Sıfatları: Asıl sayı sıfatlarının üzerine +(i)nçi eki getirilerek yapılır.
   • Kesir Sayı Sıfatları: Nesnelerin parçalarını belirten sayı sıfatlarıdır. Kesir sayı sıfatları, sıfat durumundaki sayının üzerine ayrılma ve bulunma hâl eki getirilerek yapılır.
   • Üleştirme Sayı Sıfatları: +din, +tin eklerinin asıl sayılara getirilmesiyle yapılır.
3. Belirsizlik Sıfatları: Nesneleri belirsiz olarak bildiren sıfatlardır. Uygur Türkçesindeki başlıca belirsizlik sıfatları şunlardır:
   • barçe (bütün, hep)
   • pütün - pütkül (bütün)
   • başqa (başka)
   • az, talay (hayli, çok)
   • bézi (bazı)
   • bir, her, héç, köp (çok)
   • acayıp, tola (çok)
   • barliq (bütün)
   • hemme (bütün)
   • özge (başka)
   • palan (falan)
   • hérqaysi (her, her bir)
   • herqandaq (her, her ne)
   • alliqançe (bir kaç)
   • birqançe (birkaç)
   • bir munçe (bir kaç)
   • héçqandaq (hiç bir)
4. Soru Sıfatları: Nesneleri soru yoluyla belirten sıfatlardır. Uygur Türkçesindeki belli başlı soru sıfatları şunlardır
   • qaysı (hangi)
   • qançe (kaç)
   • qandaq (nasıl)
   • néççe (ne kadar, kaç)
   • néme (ne, hangi)
   • nediki (neredeki)