ÇAĞDAŞ TÜRK YAZI DİLLERİ II Dersi UYGUR TÜRKÇESİ soru detayı:

CEVAP:

Uygur Türkçesinde şimdiki zaman iki şekilde yapılır.
1. Tip Şimdiki Zaman: Şimdiki zamanın birinci tipi -(i, u, ü)vati ekiyle yapılır. Bu ek, -p zarf-fiil eki ve yat- fiilinin birleşmesinden oluşmuştur.

2. Tip Şimdiki Zaman: -maqta, -mekte ekiyle yapılır. Ekin ikinci hecesi, açık orta hece durumuna düştüğü birinci ve ikinci şahıslarda i’leşir. Teklik ikinci şahsın nezaket şekli -siz eki ile yapılır. Üçüncü şahısta çokluk eki olarak -ş- kullanılır.

Olumsuz şekli: Olumsuz şekli -maqta/-mekte ekinden sonra emes kelimesinin getirilmesiyle yapılır.

Uygur Türkçesinde ayrıca -p tur-, p yürü- ve -p oltur- yardımcı filleriyle oluşturulan şekillerle de şimdiki zaman anlamı ifade edilmektedir.