ÇAĞDAŞ TÜRK YAZI DİLLERİ II Dersi UYGUR TÜRKÇESİ soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU:

Uygur Türkçesinde hâl ekleri nelerdir?


CEVAP:
  • Yalın Hâl: Türkiye Türkçesinde olduğu gibi eksizdir.
  • İlgi Hâli: İlgi hâli eki +niñ’dir. Bu ek Uygur Türkçesinde tek şekillidir. Uygur Türkçesinde ilgi
    hâli eki, ünsüzle biten kelimelere de +niñ biçiminde getirilmektedir.
  • Yükleme Hâli: Uygur Türkçesinde yükleme hâli eki tek şekilli olup +ni’dir. İyelik üçüncü şahıs ekinden sonra, özellikle +n ekine az da olsa rastlanır.
  • Yönelme Hâli: Yönelme hâli eki uyuma bağlı olarak tonsuz ünsüzlerden sonra +qa, +ke; tonlu ünsüzlerden sonra +ğa, +ge olur.
  • Bulunma Hâli: Türkiye Türkçesinde olduğu gibi uyuma bağlı olarak +dA; +tA ekleriyle yapılır.
  • Ayrılma Hâli: Uygur Türkçesinde ayrılma hâli eki diğer Türk lehçelerinden farklı olarak uyuma göre,
    +din, +tin ekleriyle yapılır.
  • Eşitlik Hâli: Eşitlik hâli eki +çe’dir. Ekin kalın ünlülü şekli yoktur. Eşitlik hâli +çe ekinin +lik ekiyle genişletilmiş şekli olan +çilik ekiyle de karşılanmaktadır.
  • Vasıta Hâli: Uygur Türkçesinde vasıta hâli "bilen" (ile) edatıyla yapılır.